بیماری های عامل خشم
چند مورد از بیماری هایی که موجب بیماری خشم می شود:
- اختلال نافرمانی در کودکان و نوجوانان (ODD)
- انواع بیماری های جنونی(Psychosis)
- بیش فعالی(ADHD)
- اختلال تخریب در کودکان و نوجوانان(CD)
- پارانویید(Paranoid Personality)
- بیماری دو قطبی(Bipolar Disorder)
- ضد اجتماعی(Antisocial Personality)
- خودشیفتگی(Narcissistic Personality)
- شخصیت مرزی(Borderline Personality)
- بیماری ادواری فَوَران خشم (Intermittent explosive disorder) (IED )
درمان و کنترل خشم
لازمه درمان خشم شناسایی بیماری و اختلالاتی است که در لایه های زیرین رفتار های خشمگین پنهان شده و آن را شدت می بخشد. اگر دلیل این بیماری نا متوازن بودن هورمون های مغزی و فوق کلیوی باشد درمان دارویی(Haloperidol, Quetiapine, Lithium Carbonate) در کنار روان درمانی و مهارت سازی ضروری است. اما اگر ناتوانی فرد در بروز خشمی “به اندازه” به کمبود مهارت های بینشی و رفتاری او باز می گردد، پرورش شخصیت درمانی و روان درمانی توانمند و قاطع در کنترل بیماری خشم خواهد بود.
در هر دو مورد روانشناس توانا و متخصص در کنترل و درمان خشم خواهد بود تا بیماری را به حداقل ممکن برساند و نابود کند. همچنین برای کنترل خشم می توان دوره های کنترل خشم که نیاز و ضروری است را گذراند تا فرد مبتلا به طور کامل درمان یابد.
تکنیک های درمانی خشم
(Heart coherence training)کنترل ضربان قلب با تکنیک های خود آگاهی و بیو فیدبک
(Cognitive behavioral affective therapy) پرورش مهارتهای بینشی و رفتاری
(Dual thresholds model) سیستمی که در سازمان ها و ادارات برای کنترل خشم و تبعات مخرب آن استفاده می شود.
کنترل خشم به اندازه ای که در تناسب با محرک بوده و موجب مشکلات بعدی نشود. (Suppression)
نکاتی مفید برای درمان و کنترل خشم
- گاهی افراد فکر می کنند ابراز خشم باعث آرام شدن آنها می شود در صورتی که می تواند تبدیل به عادتی بسیار زشت و مخرب شود و معمولا هم با پشیمانی بعد از فروکشیدن خشم همراه است.
- مصرف الکل، مواد مخدر و سیگار از جمله مواردی هستند ک باعث آسان تر شدن ابراز خشم میشوند. برای همین است که معتادان خیلی سریع تر و بیشتر عصبانی می شوند.
- کوتاه نیامدن و با خشم و قلدری جواب دادن به اطرافیان، نشانه قدرت و اختیار بر مسائل و دیگران نیست، بلکه نشانه ضعف ما در دوست داشته شدن از طرف دیگران است.
- مخالفت با انتقادات و اعتقادات به معنای به چالش کشیدن ما نیست، بلکه تنوعی است در نگرش به موضوعات و مسائل زندگی. فردی ک مخالفت با خود را نوعی توهین می شمارد فردی است ناتوان و سطحی نگر در حل موضوعات.
- به کار بردن کلماتی مانند هرگز، همیشه و کاش نشانه دروغ بودن ادعایی است که فرد عصبانی در توجیه خشم خود علیه دیگران استفاده می کند.
- افرادی که برای رفتار های دیگران “باید” و “نباید” های زیادی دارند خودشان کسانی هستند که همین باید ها و نباید ها را رعایت نمی کنند و از بینشی خشک و غیر حقیقی رنج می برند.
- پیش داوری کردن نمی گذارد ما به درستی موضوع را پردازش کنیم و باعث می شود قضاوتی را بکنیم که خشم ناشی از آن بی منطق بوده و موجب تنفر اطرافیان از ما گردد.
- افرادی که از مسئولیت پذیری وحشت دارند سرزنش کردن از جمله رفتار های بارز آنها می باشد، که این ناتوانی در پذیرش سهم خود فرد است و باعث کلافگی و خشم او می گردد.
- افرادی که همیشه به دنبال عیب جویی از دیگران هستند و با شمردن عیوب آنها منتظر زمانی هستند که تعداد عیب ها به حد تنبیه و سرزش از سوی اطرافیان برسد، دلی کوچک و ذهنی بسیار مریض و منفی دارند. زندگی برای پیدا کردن ایراد ها و عیب ها نیست بلکه برای کشف نقاط قوت، پرورش و افزایش آنهاست.
- قبل از آنکه خشم تمامی رفتار و عواطف وجودی ما را بپوشاند، بهتر است میزان خشم و تناسب آن با موضوع و عواقب موضوعی که ما را خشمگین کرده است را به خود یاد آوری کنیم. (تمرینی بسیار مهم)
- راه های کاهش استرس و مهارت های ارتباطی مهم را در کلاس ها و با مربی پرورشی یا مشاور متخصص خود بیاموزیم تا دیگران را به اشتباه قضاوت نکنیم و واکنشی غلط را در برخورد با آنها نداشته باشیم.
نکاتی مهم برای قربانیان خشم
اگر شریک زندگی شما و یا یکی از اطرافیانتان دچار خشمی متوالی، شدید و یا سریع است به موارد زیر توجه کنید:
- میان رفتار ها و بیانتان با او مرز هایی را مشخص کرده و با قاطعیت و صراحت به او بفهمانید که چه چیزی را تحمل و چه چیزی را تحمل نمی کنید.
- به هنگام عصبانیت با وی صحبت نکنید و سعی کنید در زمان آرامش با او صحبت کرده و از او بخواهید که برای کنترل و درمان این عارضه به متخصص یا پزشک مراجعه کند.
- اگر فرد خشمگین نمی تواند خشم خود را کنترل کند سعی کنید محل را ترک کنید تا آسیبی به شما نرسد. ماندن در محل تنها تشدید کننده و عادت دهنده است.
- اگر نمی توانید از حقوق و حرمت خود دفاع کنید و یا قادر به انجام این کار نیستید به متخصصین رفتار برای پرورش شخصیت و اعتماد به نفس خود مراجعه کنید.
- مهم ترین شرط های زندگی سلامت و امنیت شماست. اگر فکر می کنید که این دو چیز در معرض خطر قرار گرفته است خود را از جوانب آن دور کنید. قانون پشتیبان شماست و وظیفه او برخورد کردن با خطری است که شما را تهدید می کند. در صورت قرار گرفتن در معرض خطر به قانون مراجعه کنید و با پنهان کردن جرائمی همچون ضرب و شتم و تجاوز، خودتان شریک جرم و قانون شکن نشوید.