شاید فکر کنید که برای درمان بیش فعالی هیچ را وجود ندارد اما ما نکاتی را برای شما شرح می دهیم که میتوانید این انرژی را کنترل کنید.
- اگر کودکی پر انرژی دارید به عادات غذایی او توجه کنید. از مصرف مواد غذایی همچون کافئین، محصولات گندمی(بیسکوییت، کیک، نان) و دیگر مواد شیمیایی پرهیز کنید. برچسب های مواد غذایی را خوب بخوانید و در صورت وجود قند بیش از حد در مواد غذایی و نوشیدنی ها از مصرف آن خودداری کنید. سالم ترین مواد غذایی ها را مصرف کنید.
- ورزش هایی مناسب را برای کودکان خود انتخاب کنید. برخی از افراد معتقدند ورزش برای کودکان کم سن مناسب نیست در صورتی که کودکان بیش فعال نیاز دارند با ورزش انرژی خود را تخلیه کنند. کلاس های ورزشی و شنا را جایگزین کتابخانه ها بکنید. فعالیت هایی مثل دویدن، پریدن و تحرک را به کودکان خود تجویز کنید تا با استفاده از آنها بتوانند انرژی خود را تخلیه کنند. این کودکان در حالی که شما اطراف آنها در خانه میچرخید نمی توانند یکجا بشینند و فیلم تماشا کنند یا کتاب بخوانند. با آنها بازی کنید و اسباب بازی هایی برای او بخرید که نیاز به تحرک دارد زیرا کودکان پر انرژی تحرک را دوست دارند. آنها همیشه به دنبال بازی هایی پر تحرک مثل دوچرخه سواری و توپ بازی هستند که نیاز به فعالیت دارد. این کودکان معمولا از نقاشی کشیدن و کتاب خواندن کسل می شوند و نمی توانند به مدت طولانی مقابل تلویزیون بنشینند.
- تا حد امکان کودکان خود را از بازی های رایانه ای و دیدن تلویزیون منع کنید چرا که تحقیقات نشان داده منجر به مشکلات رفتاری نیز می شود. کودکان زیر سه سال هر چه بیشتر تلویزیون ببینید، بیشتر در معرض مشکل در مدرسه قرار خواهند گرفت. به ازای هر یک ساعت دیدن تلویزیون در روز احتمال بروز مشکلات رفتاری در کودکان تا 10% افزایش می یابد. مثلا تماشای 3 ساعت تلویزیون در روز برابر با احتمال 30% مشکلات رفتاری در کودکان است.
- با کودکان پر انرژی به دلیل اذیت های مکررشان بد رفتاری می شود. به همین دلیل آنها جمله هایی مانند (بنشین، نپر) را زیاد شنیده اند. سعی کنید به جای تکرار این کلمات از او تعریف کنید. اگر در هنگام گفت و گو با فرد دیگر یا منتظر نشستن در مطب پزشک کودک آرام بود به او بگویید متوجه کار خوبش شدید و او را تشویق کنید. اگر او در هنگام خرید به طور آرام در کنار شما قدم زد و مثل همیشه نپرید و جست و خیز نکرد از او تشکر کنید و بگویید که به داشتن او افتخار می‌کنید. کودکان بیش فعال و پر انرژی کودکان بدی نیستند، آنها فقط کنجکاو و پر انرژی هستند و قصد آنها آسیب رساندن نیست. به جای سرزنش او سعی کنید رفتار هایش را کنترل کنید تا بتوانید محیط آرام تری را برای خود و خانواده خود مهیا کنید. والدین الگوی فرزندان هستند. آنها همان کاری را انجام می دهند ک شما انجام می‌دهید. به عبارتی شما راهنمای فرزندانتان نیز هستید پس در چگونگی رفتارتان دقت کنید تا الگوی خوبی برای فرزند خود باشید.
- اگر می خواهید فرزندتان از کلمه لطفا استفاده کند، خودتان هم باید استفاده از این کلمه را از خودتان دریغ نکنید. همچنین اگر می خواهید فرزندتان با صدای بلند صحبت نکند خودتان هم باید به هنگام صحبت صدای خود را کنترل کنید تا او از شما تاثیر بپذیرد. نکته قابل توجه اینکه آنچه در عمل ثابت می کنید، بسیار تاثیرگذار تر از آن است که حرفش را می زنید.
- احساستان را همیشه برای فرزند خود بروز دهید و با فرزند خود در بروز احساساتتان صادق باشید و به او نشان دهید ک رفتارش چه تاثیری در شما می گذارد. شما برای فرزندتان حکم آینه را ایفا می‌کنید، به این صورت که او احساسات و رفتار شما را دریافت و بازتاب می کند. به عبارتی احساسات فرزند شما از خود شما تاثیر می پذیرد. در سن 3 سالگی کودک می تواند احساسات خود را به طور واقعی نشان دهد. برای مثال؛ وقتی شما می گویید(من از این زندگی خسته شدم) و با ضمیر من جمله را شروع می کنید، به فرزندتان این امکان را می دهید که زندگی را از دیدگاه شما ببیند. بنابراین در انتخاب جملاتتان دقت کنید.
- به هنگام انجام یک کار خوب فرزندتان را تشویق کنید و برای اثبات اینکه کارش را پسندیدید، میتوانید او را با جملاتی مثبت تشویق کنید. مثلا وقتی فرزندتان تکلیفش را به خوبی و کامل انجام می دهد، به او بگویید: من به داشتن پسر یا دختری مثل تو افتخار می کنم.
- به صورت دوستانه در مقابل فرزندتان زانو بزنید، زانو زدن به طوری که در مقابل فرزندتان قرار بگیرید، یکی از بهترین راه های ارتباط مثبت با فرزند است. وقتی به فرزندتان نزدیک می شوید، به او اجازه می دهید تا از آهنگ صدای شما آنچه را که فکر می کنید، دریافت کند و روی آنچه مورد نظر شماست تمرکز کند. وقتی توجه او را به خود جلب کنید دیگر لازم نیست او را وادار به این کار کنید.
- گوش کردن به عقاید فرزندتان یکی از راه های کنترل آنهاست به همین دلیل باید برای فرزندتان یک شنونده خوب باشید. خوب مطرح نکردن عقاید موجب نا امیدی کودک می شود. که با یک جمله ساده مثل (من می دونم تو چه احساسی داری و درکت می کنم) می توانید از بروز نا امیدی فرزندتان جلوگیری کنید. با این جمله می توانید کاری کنید که بر کشمکش های درونی خود غلبه کند و به او ثابت می کنید عقاید او مورد احترام شماست.
- به قولی که به فرزندتان می دهید عمل کنید، زمانی که به قولتان عمل می کنید اعتماد فرزندتان را جلب می کنید و باعث احترام فرزند به شما می شود. به همین دلیل اگر به او قول داده اید که پس از مرتب کردن اتاقش او را به پارک می برید به قولتان عمل کنید. یا وقتی با او به کتابخانه ای می‌روید و او آرام در آن محیط می نشیند و شما قول می دهید ک در ازایش او را به شهر بازی ببرید حتی اگر بر خلاف نظر شما عمل کند اصلا لازم نیست به او اعتراض کنید فقط به آنچه که قول داده بودید، عمل نکنید. همیشه عمل کردن مهم تر از حرف زدن در مورد چیزی است.
- وسایل مهم و ارزشی را در دسترس کودکانتان قرار ندهید مثلا وقتی تلفن همراه شما وسیله جالبی برای بازی در نظر فرزندتان است، به یاد داشته باشید که او نمی داند نباید با وسایل شخصی شما بازی کند. برای پیشگیری از این کار کافی است این وسایل را از دسترس کودکتان خارج کنید.
- بین خودتان و فرزندان مرز های شخصی ای را قرار دهید، پیش از اینکه در امور شخصی فرزندتان دخالت کنید، بهتر است از خودتان بپرسید این دخالت لازم است؟ خوب است درخواست ها و پاسخ های منفی را به حداقل برسانید تا منجر به ایجاد کشمکش های درونی و احساسات ناهنجار نشود.
- باید به فرزندتان بفهمانید که نمی تواند با داد و فریاد حرف خود را پیش ببرد باید توجه کنید که با توجه کردن به داد و فریاد هایش او را به بیشتر به این کار تشویق می کنید در این مواقع شما باید سفت و سخت او بگویید نه! و تحت هیچ شرایطی آن کار را انجام ندهید. در غیر این صورت او به این شیوه عادت می کند که برای درخواست کوچک ترین چیزی ناله و شکایت کند تا حرفش را گوش کنید و در این عمل موفق شود. باید این حس را در فرزندتان کنترل کنید و به او یاد دهید که باید قوی باشد.
- خواسته هایتان را واضح و ساده با فرزندانتان در میان بگذارید با این کار او متوجه می شود که از او چه انتظاراتی دارید و تفکر او را در یک مسیر مثبت قرار می دهید. به طور مثال به جای استفاده از حالت منفی جمله (در را باز نگذار) از حالت مثبت (لطفا در را ببند) استفاده کنید.
- به فرزندتان مسئولیت و فرصت تجربه را بدهید وقتی فرزندتان رشد می کند و بزرگ می شود مسئولیت رفتارش را به عهده خودش بگذارید و به او اجازه دهید تا مراحل طبیعی رشد رفتاری را خودش تجربه کند. شما در قبال گوشزد کردن مسئولیت هایش به او وظیفه ای ندارید. توجه بیش از حد به فرزند موجب عدم مسئولیت پذیر شدن آنها می شود. شما باید این فرصت را در اختیار فرزندتان قرار دهید که خودش به نتایج منطقی برسد.
- هر چیزی را یک بار به فرزندتان بگویید و به او اجازه حرکت دهید، از انتقاد کردن به طور دائم خودداری کنید چرا که نه تنها تاثیری ندارد بلکه فقط باعث خستگی خود شما می شود. اگر می‌خواهید با فرزند خود همکاری کنید، بهتر است کاری را که می‌خواهید را با بازی انجام دهید. بازی به این صورت است که شما در انجام کاری که از او کمک می گیرید از شماره یک تا سه بشمارید و سپس اهمیت بازی را به او یاد آوری کنید و شروع به شمارش کنید. فرزند در این فاصله باید آن کار را انجام دهد.
- برای فرزندتان ارزش قائل شوید و به او نشان دهید که فرد مهمی است همچنین فرزند شما دوست دارد که در امور خانواده سهیم باشد. شما میتوانید با سپردن کار های خیلی ساده منزل به او فرصت دهید تا نقش خود را به عنوان یک فرد مهم در امور خانه ایفا کند. که این کار باعث می شود فرزند اهمیت خودش را در خانه حس کند. هر چه امور بیشتری را به او بسپارید به همان اندازه او هم بیشتر تلاش می کند. سپردن کار به فرزند باعث مسئولیت پذیر شدن و افزایش اعتماد به نفس او می شود، همچنین باعث می شود به خود شما هم نیز کمک کند.
- به فرزندتان یاد دهید خودش از حقش دفاع کند. زیرا در زندگی فرزند شما موقعیت هایی پیش می‌آید که او باید بتواند از حقوقش دفاع کند. شما باید این موقعیت ها را برایش فراهم کنید تا در صورت لزوم او بتواند بدون حضور و دفاع شما از حقوقش دفاع کند.
- به کودک خود لبخند زدن را یاد بدهید زیرا یکی دیگر از راه های کاهش کشمکش های درونی فرزندتان این است که با او شوخی کنید. می توانید نقش یک هیولای ضعیف را اجرا کنید که او می‌تواند شما را شکست دهد یا صدای حیوانات را تقلید کنید. یک شوخی ساده منجر به خندیدن شما و فرزندتان می شود پس آن را از خودتان دریغ نکنید.