والدین باید گونه ای با فرزندان خود رفتارکنند که، هم فرزندان به صورت مستقل بار بیایند و هم احساس کنند که والدینشان بزرگ‌ترین حامی آنها هستند.
کودکان با آنکه درکشان از دنیا بیرون به گونه‌ای متفاوت با والدینشان است، گاها با مسائل ویا رفتارهایی مواجه میشوند که آنها را ناراحت و یا غمگین میکند، احساس غم یک واکنش طبیعی است که فرزند در مقابل شراط از خود نشان میدهد اما گاهی این نوع از واکنش یک نوع اختلال است.
از کجا بدانیم کودک دچار افسردگی است؟
اگر کودک شما شما دچار چند نمونه از علائم زیر است بهتر است با یک مشاور کودک مشورت کنید:
| خشم و لجبازی | احساس ناراحتی | عدم تمرکز | کاهش یادگیری و توانایی | فکر کردن راجب مرگ |
| احساس گناه داشتن | اشتهای کم | کم خوابی | زود رنج شدن | خستگی دائم |
البته که این نشانه های در حالت کلیت قرار دارن و در هر کودک متفاوت است، نوع افسدگی و نشانه های هر کودک با کودک دیگر متفاوت است. بسیاری از کودکان در صورت بروز افسردگی نشانه بیرونی ندارند و عملا دورنگرا هستند تشخیص بیماری در این دسته از کودکان خیلی سخت است.
علت افسردگی کودکان چیست؟
دلیل افسردگی کودکان مانند بزرگسالان و والدینشان است، بطور مثال عوامل ژنتیکی، محیطی، فیزیکی، رویداد های نا خشایند و غیر قابل درک در افسردگی کودک میتواند نقش داشته باشد، متاسفانه افسردگی مسئله خود درمان نیست و به خودی خود حل نمیشود.
نشانه های افسردگی کمتر رایج هستند:
شنیدن صدایی که وجود ندارد (توهم)
اعتقاد به یک امر دروغ و گمراه کننده
اگر کودک والدین خود را از دست داده و برای آنها ناراحت است و یا عزیزی را از دست داده، رفتار غمیگین و ناراحت یک امر طبیعی است اما اگر کودک در مدت طولانی‌تری در این نوع از افسردگی بماند، باید کودک را سریعا نزد یک پزشک متخصص برد.
در آمریکا حدود 2.5 درصد از کودکان زیر 10 سال از بیماری افسردگی رنج میبرند.این آمار در ایران به حدود 5 درصد میرسد.
تنهایی کودکان
در زندگی امروزی کودکان بیش از زمان دیکری تنها هستند، اکثرا خانواده‌ها به دلایل مشغله کاری و یا نیاز مالی، تک فرزند هستند، درصورت شاغل بودن پدر و مادر کودک بیشتر احساس تنهایی میکند؛اگر خانواده ای توانایی مالی برای فرستادن کودک خود به مهد کودک را داشته باشد کودک میتواند در مهد کودک ساعاتی را با هم سن و سالان خود بگذراند، اما اگر والدین امکان مالی فرستاند کودک به مهد کودک و یا امتناع کودک از رفتن به مهد داشته باشد و کودک مجبور شود تمام مدت با پدربزرگ و مادر بزرگ بماند و در بدترین حالت کودک تنها در منزل بماند، سوالی که پیش می‌آید کودک تا بازگشت والدین از محل کار چه کاری انجام میدهد؟
در گذشته کودک احتمال این که کودک نقاشی بکشد و یا با اسباب‌بازی کند و یا فعالیت بدنی انجام دهد بیشتر بود، امروزه با پیشرفت علم و آمدن بازی‌های کامپیوتری و تلوزیون، کودک در غیاب والدین وقتی نظارت و کنترل کودک به حداقل میرسد کودک خودش را با برنامه های تلوزیونی سرگرم میکد که قطعا بسیاری از بازی‌ها و برنامه‌ها مناسب سن کودک شما نیستند.
مادر افسرده،کودک افسرده
درمیان عوامل گوناگون موثر در افسردگی کودک مادر نقش پررنگ‌تری دارد، که مورد توجه روان کاوان است،که وضعیت مادر را قبل و بعد از بارداری برسی میکنند و حتی افسردگی مادر در هنگام بارداری تاثییر مستقیم بر روی کودک دارد.
توقعات والدین
استرس در بروز اختلالات و افسردگی در کودکان نقش مهمی دارد، زمانی که از کودک بیش از توان و انرژی آن انتظار داشته باشیم و اورا به بهتر بودن در زمینه ای که استعداد ندارد تشویق کنید و یا تنبیه در صورت ناکامی کودک دچار استرس میشود.
روانشناسان بالینی اعتقاد دارند انتظارات و توقعات نامعقول در کودک باعث استرس شدید میشود و باعث ایجاد گفت و گوهای منفی در ذهن کودک میشود،مثل: احساس گناه داشتن، به اندازه کافی خوب نبودن
اختلال دو قطبی در کودکان
اختلال دو قطبی در کودکان و بزرگسالان کاملا مشابه است، تغییر حالت از یک حس خوب وشیدایی به یک حالت افسردگی شدید است، متخصصان باور دارند که کودکان بسیار کمتر از بزرگ سالان درگیر دوقطبی بودن میشوند.
این حالت در کودکان گاهی طبیعی است ، ممکن است روز سختی را گذرانده باشد و یا احساس سرخوردگی و کسالت بکند اما اگر این رفتارها با شدت زیاد و ادامه دار بود باید کودک تحت نظر یک روان پزشک قرار بگیرد.
علائم کودکان دو قطبی
| تغییر حالت و رفتار کودک | خودبزرگ بینی |
| بیش فعالی و رفتار های عصبی | کم خوابی و یا بی خوابی |
| رفتارهای خطرناک | لج بازی |
تشخیص در مورد اینکه کودک دوقطبی است دشوار است به این دلیل که رفتارها و واکنش های این اختلال با اختلال بیش فعالی مشابه است و یا شاید رفتار عادی کودک باشد.
یکی از تفاوت های اختلال دوقطبی در کودکان نسبت به بزرگ سالان این است که چرخه پیشرفت بسیار تند از بزرگ سالان رخ میدهد، درحال که در بزرگسالان هفته ها و ماه ها، سالها طول بکشد اما در کودکان میتواند به صورت روزانه باشد.
چه طور به کودکان مبتلا به بیماری دوقطبی کمک کنیم؟
- داروها را در سر وقت استفاده کند.
- بسیاری از دارو ها عوارض جانبی دارند، مثل اضافه وزن، تغییر قند خون
- کودکان اختلالات ذو قطبی در مدرسه به توجه بیشتری نیاز دارند با معلم آنها صحبت کنید
- برنامه منظم برای بهبود حال کودکان دو قطبی بسیار مناسب است.
- در این دوران میل به خودکشی افزایش میابد باید مراقب نشانه ها بود.