هر ساله افراد زیادی به ازدواج اجباری تن می‌دهند. ترس از خشونت خانواده، دختران و پسران زیادی را به ازدواج مجبور می‌کند و در صورت مخالفت با ازدواج، فرد مورد شدید‌ترین آسیب‌های جسمی و روحی قرار می‌گیرد. بسیاری از افرادی که اجباری ازدواج می‌کنند، پس از ازدواج، با آسیب‌های شدید روانی و جسمانی رو به رو می‌شوند. خانواده‌ها و افرادی که مسبب ازدواج اجباری هستند باید به پیامدها و عواقب آن آگاه باشند. ازدواج اجباری معمولا سرانجام مطلوبی ندارد و افراد را به راه‌های ناخوشایندی می‌کشاند. در اکثر موارد نیز این ازدواج‌ها به طلاق و جدایی می‌انجامد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه تا پایان مطلب همراه باشید.
ازدواج اجباری چیست؟
ازدواج اجباری یکی از انواع ازدواج است که در آن یک طرف یا هر دو طرف بدون خواست و رضایت خود ازدواج می‌کنند. ازدواج اجباری به عنوان ازدواج مصلحتی نیز شناخته می‌شود که معمولا توسط خانواده و خویشاوندان ترتیب داده شده. افرادی که در صدد سر گرفتن این ازدواج اجباری هستند، معمولا از خشونت فیزیکی مستقیم و فشارهای روحی و روانی نامحسوس استفاده می‌کنند. امروزه سازمان ملل و گروه‌های حقوق بشری، ازدواج اجباری را نوعی برده داری و سو استفاده می‌دانند که آزادی و استقلال افراد را نقض می‌کند. برای اطلاع از انواع ازدواج کلیک کنید.
علل ازدواج اجباری
عوامل متعددی وجود دارد که می‌تواند ازدواج اجباری را تبدیل به یک فرهنگ پذیرفته شده بکند، هر کدام از علل ذکر شده هر چقدر هم که منطقی به نظر آیند، باز هم برای ورود به چنین ازدواجی مشاوره قبل از ازدواج ضرورت دارد. عواملی مثل:
- تقویت پیوندهای خانوادگی و قبیله‌ای
گاهی برای پیوند دو قبیله یا خانواده و افزایش قدرت آنها، فردی قربانی خواهد شد. ازدواج اجباری هم در خانواده‌های بزرگ و ثروتمند، هم در قبایل بادیه نشین دیده می‌شود. همچنین در برخی مناطق برای صلح و آتش بس بین دو خانواده، دختر یا پسری از آنها مجبور به ازدواج با هم می‌شوند.
- پیروی و محافظت از تکالیف و هنجارهای فرهنگی و مذهبی
در برخی فرهنگ‌ها و مذاهب، ازدواج باید هرچه سریع‌تر (ازدواج زیر سن قانونی) و یا به انتخاب والدین انجام شود. دختران و پسران در عملی انجام شده قرار گرفته و توان مقاومت و مخالفت نخواهند داشت. در صورت مخالفت ممکن است فرد از خانواده و حتی محل زندگی خود طرد شود. گاهی خانواده‌ها برای پیشگیری از به گناه افتادن فرزندانشان آنها را مجبور به ازدواج می‌کنند. ویژگی‌های اکثر این خانواده‌ها، سنتی و مذهبی است که در بیشتر موارد آگاهی و توانایی کمی برای تربیت درست فرزند و ایجاد روابط صمیمانه همراه با اعتماد را با آنها دارند.
از طرف دیگر افرادی هستند که از برخی هنجارهای فرهنگی سواستفاده می‌کنند. آنها برای به دست آوردن دختر مورد نظر خود، اقدام به تجاوز جنسی می‌کنند. در چنین شرایطی خانواده برای جمع کردن این بی آبرویی و ترس از افکار جامعه درباره اینکه دخترشان پرده بکارت ندارد، دختر را به ازدواج با متجاوز گر و یا یک فرد دیگر مجبور می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم مقاله تجاوز جنسی و انواع پرده بکارت را مطالعه کنید.
در برخی خانواده‌ها نیز زن پس از مرگ شوهرش، به عنوان ارث به برادر همسرش یا فرد مجرد دیگری تعلق می‌گیرد. مرد نیز پس از مرگ برادر یا کسی از نزدیکانش، مجبور به ازدواج با زن او می‌شود.
- حفظ و نگه داشتن ثروت در خانواده‌های بزرگ
خانواده‌های با نفوذ و ثروتمند معمولا سعی می‌کنند ازدواج‌ها در خانواده خود و با افراد نزدیکشان اتفاق بیفتد. این اتفاق به دلیل عدم اعتماد به غریبه‌ها و ترس از نفوذ آنها به خانواده و دسترسی به ثروت و قدرت آنها انجام می‌شود.
- فقر خانواده‌ها و به دست آوردن ضمانت برای آینده
یکی از عمده‌ترین دلایل ازدواج اجباری، فقر است. ناتوانی در تامین هزینه‌های زندگی، اعتیاد والدین، تعداد زیاد فرزندان و … گاهی اوقات حتی به فروختن دختر نیز منتهی می‌شود.
- عروسی شاتگان (تفنگ ساچمه‌ای)
این نیز نوعی ازدواج اجباری ناشی از بارداری‌های ناخواسته است. در بعضی از ادیان و فرهنگ‌ها، به دلیل مسائل اخلاقی، پس از حاملگی ناخواسته دختر، دو طرف مجبور به ازدواج با هم هستند. در برخی جوامع، این مورد به عنوان رسوایی شناخته می‌شود و بسیاری از موارد، بخاطر عدم رضایت پسر یا دختر به این ازدواج، به قتل‌ها و خشونت‌های زیادی منجر شده است.
برخی دیگر از دلایل ازدواج‌های اجباری شامل کنترل رفتارهای ناخواسته و جنسی، جلوگیری از روابط نامشروع، جلوگیری از عواقب بارداری‌های بدون ازدواج، احساس وظیفه والدین برای ازدواج فرزند، مهاجرت به کشور‌های دیگر می‌باشد.